از همان لحظهای که انتظارات سرآمد و خبرهایی درباره آغاز مذاکرات ایران و آمریکا منتشر شد، قلمها و صفحهکلیدهای نویسندگان و تحلیلگران داخلی و خارجی فعال شدند و انواع گمانهزنیها و داوریها را منتشر کردند. بهویژه اینکه خبر این گفتوگوها، با خبر دیدار نتانیاهو، همزمان شد و این به معنا و پیام روشنی از جانب ترامپ به نتانیاهو و شاید هم ایران بود.
به گزارش تجارت نیوز، پیش از آن هم در هفتههای اخیر تجهیز و تمرکز نیروهای نظامی آمریکایی در منطقه بسیار غیرعادی افزایش یافته بود، و اینها موجب افزایش حساسیت نسبت به خبر گفتوگوهای میان دو طرف شده بود.
در هر حال، اکنون به نظر میرسد که اگر ایران و آمریکا در اولین گام به دستور مشترکی برای گفتوگوها برسند، ادامه بقیه راه برای رسیدن به توافق چندان سخت نیست؛ زیرا ایران بهصراحت و بارها تاکید کرده که قصد ساخت بمب اتمی ندارد و مقام رهبری نیز بارها بهصورت دقیق هم از نظر سیاسی و هم دینی مبانی این رویکرد را تبیین کردهاند.
پس اگر مسئله ساخت بمب است که موضوع غیرقابلحلی باقی نمیماند؛ ولی اگر موارد دیگر هم باشد که طبعاً گفتوگوها دچار دستانداز خواهد شد، ولی با توجه به مفادی که از نامه ترامپ به مقام رهبری و پاسخ ایران شنیده شده است، به نظر میرسد که اختلاف فقط مربوط به همین مورد است.
با این فرض، باید مردم ایران و کشورهای دیگر را نسبت به موفقیت این گفتوگوها به چند گروه تقسیم کرد. اولین و اصلیترین مخالف توافق دو طرف، نتانیاهو است که ظاهراً برخلاف انتظارش دیدار او در کاخسفید دستاورد چندانی نداشته است. اغلب کشورهای منطقه جز یکی دو مورد از این توافق حمایت میکنند؛ چون سایه جنگ را از روی منطقه برمیدارد.
کشورهای غیرهمسایه هم دلیلی ندارد که استقبال نکنند. بدترین آنها ممکن است سکوت کنند؛ و الا همه از توافق استقبال خواهند کرد. تقسیمبندی نیروهای ایرانی و داخلی قدری پیچیدهتر است. براندازان و آنان که چشمانتظار جنگ بودند بهکلی مأیوس و ناامید میشوند؛ لذا با تمام توان علیه این گفتوگوها توطئه خواهند کرد و سعی میکنند در سطح رسانه و یا به شیوههای دیگر سنگاندازی کنند.
اکثریت قاطع مردم و حکومت از این گفتوگوها حمایت خواهند کرد؛ زیرا تجربه اثرات منفی تحریم و تقابل را دارند. فعالان اقتصادی در کنار مردم عادی بسیار خوشحال خواهند شد. ولی متاسفانه یک گروه داخلی هم هستند که در دشمنی با چنین توافق احتمالی حتی تندروتر از نتانیاهو رفتار میکنند. اینها یا کاسب تحریم هستند، یا کسانی هستند که رشد و توسعه و رفاه و آرامش مردم را معادل حذف و نابودی خود میدانند.
وظیفه نیروهایی که دل در گرو ایران و آینده آن دارند، چیست؟ ازیکسو، میباید با همه مخالفان داخلی و خارجی مرزبندی کنند. مخالفان مثلثی هستند متشکل از نتانیاهو در رأس و براندازان بدخیم در یک رأس قاعده آن، و در رأس دیگر آن کاسبان تحریم و کسانی هستند که بقای خود را در فلاکت و نابودی ایران میبینند. باید از همه اینها دوری گزید. چگونه؟ از طریق اعتماد و حمایت مسئولانه و بیقیدوشرط از مذاکرهکنندگان ایرانی.
مسئله این است که ما نمیتوانیم و نباید وارد جزئیات فنی مذاکرات شویم. گذشته از اینکه جزئیات بسیار پیچیده است و گمان نمیکنیم که بر حسب شنیدههای نامعتبر بتوان به جزئیات آنها دست یافت؛ همواره باید این احتمال را داد که شیطنتهای رسانهای میتواند ذهنیتها را تحت تاثیر قرار دهد و به انحراف بکشاند.
بنابراین وظیفه تاریخی و اخلاقی ما اعتماد و حمایت از گروه مذاکرهکننده است. کارشناسانی هستند که بتوانند در امور فنی کمک کنند. کمکهای فکری را هم با رعایت احتیاطهای لازم انجام بدهیم. اجازه دهیم که ایران عزیز از این ناپایداری بت فوروارد کُشنده که منجر به ناامیدی پایدار شده است، نجات یابد و در مسیر سربلندی و استقلال و رفاه عمومی حرکت کند.
نخستوزیر رژیم صهیونیستی برخلاف برخی شواهد مدعی شد: «از قبل درباره مذاکرات آمریکا و ایران اطلاع داشتیم.»
به گزارش تجارت نیوز، «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر رژیم صهیونیستی شامگاه چهارشنبه مدعی شد: «اسرائیل درحال همکاری نزدیک با آمریکا درباره غزه و تهدید ایران است.»
او همچنین با اشاره به طرح رد شده «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا برای کوچ اجباری فلسطینیان به کشورهای منطقه و تصرف باریکه غزه، ادعا کرد: «درحال مذاکره با ۲ کشور بزرگ برای پذیرش فلسطینیان ساکن غزه هستیم که میخواهند بهطور داوطلبانه مهاجرت کنند.»
نتانیاهو در طول دیدار خود با ترامپ در کاخ سفید نیز ادعا کرد که فلسطینیان «حق» دارند تا مقصد خود را انتخاب کنند.
طرح نخست وزیر رژیم صهیونیستی و رئیس جمهور آمریکا برای تصرف غزه و کوچ اجباری فلسطینیان توسط جامعه جهانی رد شده است.
نتانیاهو در ادامه سخنان خود ادعا کرد: «از قبل درباره مذاکرات آمریکا و ایران اطلاع داشتیم. خواسته آمریکا کسب اطلاع درباره نظر اسرائیل درمورد توافقی خود بود.»
ادعای نتانیاهو در حالی است که تصاویر چهره مبهوت او در طول دیدارش با رئیس جمهور آمریکا حین اعلام خبر «مذاکرات مستقیم ایران و آمریکا» توجه رسانهها به خود جلب کرد.
شبکه آمریکایی «سی ان ان» در گزارشی با اشاره به دیدار اخیر نخست وزیر رژیم صهیونیستی با رئیس جمهور آمریکا در واشنگتن تاکید کرد: بنیامین نتانیاهو به دنبال پیروزی سیاسی بر سر موضوع ایران و تعرفههای وارداتی جدید ترامپ به آمریکا رفت اما دست خالی از کاخ سفید بیرون آمد.
این شبکه افزود: «بزرگترین ضربه، مربوط به یکی از اصلیترین موضوعات مورد علاقه نتانیاهو بود: ایران. چند روز قبل از این دیدار، رسانههای اسرائیلی مملو از این گمانهزنی بودند که ۲ رهبر درباره حملات نظامی به ایران گفتوگو خواهند کرد و رسانههای اسرائیلی طوری تحلیل کردند که حمله نه تنها محتمل است، بلکه بهطور فزایندهای قطعی به نظر میرسد.»
رسانه آمریکایی افزود: البته تیتر اصلی رسانهها پس از دیدار روز دوشنبه ایران بود اما نه آنطور که نتانیاهو انتظارش را داشت.
ترامپ اعلام کرد که ایالات متحده و ایران در آستانه آغاز مذاکرات درباره یک توافق هستهای جدید هستند. نتانیاهو از اینکه ترامپ در حال پیگیری مذاکرات با ایران است آگاه بود اما به نظر میرسد که افشای ناگهانی مذاکرات قریبالوقوع که قرار است از شنبه در عمان آغاز شود، نخست وزیر رژیم صهیونیستی را شگفتزده کرد. او وقتی به تیم مشاورانش نگاه میکرد، لبخند به سرعت از چهرهاش محو شد.
۲ منبع به شبکه خبری سیانان گفتند که این خبر بهطور حتم به مذاق اسرائیل خوش نیامد. این منابع افزودند: مشخص نیست که آیا نتانیاهو از قبل از مذاکرات ایران و آمریکا مطلع شده یا اینکه از قبل با او مشورت شده است.
نتانیاهو قبل از بازگشت به سرزمینهای اشغالی موضع خود را بیان کرد.
وی با اشاره به توافقی در سال ۲۰۰۳ که بر اساس آن لیبی داوطلبانه موافقت کرد که برنامه هستهای نوپای خود را بهطور کامل از بین ببرد، گفت: ما موافقیم که ایران سلاح هستهای نخواهد داشت. این میتواند با توافق انجام شود اما تنها در صورتی که این توافق به سبک توافق با لیبی باشد.
اما اگر ایران مذاکرات را به تعویق بیندازد، نتانیاهو گفت که گزینه نظامی را بهطور مفصل با ترامپ مورد بحث قرار داده است.
سیانان یادآور شد: در اسرائیل، آسیب از قبل وارد شده بود.
نتانیاهو از قبل نمیدانست
«رونی شاکد» محقق مؤسسه ترومن در دانشگاه عبری گفت: اگر اسرائیل از قبل میدانست، نتانیاهو بیت فورد میتوانست با برخی ایدهها، برخی مطالب جدید و برخی اطلاعات جدید کمک کند. اما اینجا چیزی نیست، اصلاً هیچی.
او ادامه داد: نتانیاهو با دستان خالیِ خالی به خانه برمیگردد. نه در رابطه با ایران، نه غزه و نه زندانیان. اصلا هیچی!
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران گفت:
توافق میان ایران و امریکا میتواند در کوتاهمدت وضعیت کنونی اقتصاد ایران را بهبود ببخشد و فضایی را برای تنفس اقتصادی ایجاد کند، انتشار اخبار حاکی از توافق میتواند نرخ ارز را در بازار آزاد البته به صورت هیجانی تا ۳۰ درصد کاهش دهد چنانچه انتشار خبر مربوط به برگزاری زمان مذاکره طرفین به کاهش هفت درصدی نرخ ارز انجامید
به گزارش تجارت نیوز، مهراد عباد، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران پیشبینی خود را از آنچه در صورت توافق ایران و امریکا روی خواهد داد تشریح کرد و گفت: مشکلاتی که اقتصاد ایران و در زیرمجموعه آن تجارت کشور با آنها روبهروست از تحریمهای خارجی برمیآید که در چند دهه اخیر به اقتصاد ما تحمیل شده، اما علاوه بر تحریمهای خارجی ناکارآمدیهای داخلی و ضعفهای مدیریتی نیز به سهم خود تجارت را با مشکل روبهرو کرده است و این دو جریان مانع از تحقق یک رشد اقتصادی مطلوب در کشور شده و به افزایش نرخ تورم دامن زده و سبب شده ارزش پول ملی ما روزانه کاهش پیدا کند. تا جایی که امروز شاهد هستیم ارزش این پول یکشبه از یک کامنت یا توئیت به میزان قابلتوجهی تاثیر میپذیرد.
وی افزود: در این شرایط توافق میان ایران و امریکا میتواند در کوتاهمدت وضعیت کنونی اقتصاد ایران را بهبود ببخشد و فضایی را برای تنفس اقتصادی ایجاد کند، انتشار اخبار حاکی از توافق میتواند نرخ ارز را در بازار آزاد البته به صورت هیجانی تا ۳۰ درصد کاهش دهد چنانچه انتشار خبر مربوط به برگزاری زمان مذاکره طرفین به کاهش هفت درصدی نرخ ارز انجامید.
عباد ادامه داد: خواسته دیپلماتهای ایرانی رفع تمام تحریمهای ناعادلانهای است که علیه ایران وضع شده با این حال حل چالشهای برآمده از تحریمهای امریکا علیه ایران حتی با فرض توافق در کوتاهمدت انجام نمیشود و به طور مثال موضوعی مانند پیوستن ایران به افایتیاف دستکم تا دو سال زمان میبرد مگر اینکه دولت امریکا با حکم حکومتی زمینه تعجیل امور را فراهم آورد.
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران خاطرنشان کرد: فارغ از تحریمهای خارجی در داخل کشور سیاستها نهادگرا است، حدود ۹۰ درصد اقتصاد ایران دولتی است و بنابراین برای رشد اقتصادی علاوه بر حل مشکل تحریمهای خارجی نیاز به تحولات داخلی نیز وجود دارد.
وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر تاثیر توافقات بر بازار ارز کشور یادآور شد: نرخ ارز را باید بازار تعیین کند با این حال توافق میتواند به ریزش قیمت ارز در بازار آزاد و کاهش شکاف نرخ در بازارهای رسمی و غیررسمی هر چند به صورت هیجانی بینجامد. هر چند رئیس بانک مرکزی هنوز هم تصریح دارد که بازار آزاد ارز در کشور اصلا وجود ندارد با این حال بدیهی است که توافق از شدت نوسانات ارزی کم خواهد کرد.
عباد گفت: خواسته ما به وجود آمدن بستر مناسب برای تعامل تجاری سازنده با دنیاست ایران پتانسیلهای زیادی دارد، اما متأسفانه به دلیل تحریمها، بسیاری از این ظرفیتها در نطفه خفه شده اما با کنار رفتن تحریمها، اقتصاد ایران بار دیگر این فرصت را پیدا خواهد کرد که در عرصههای بینالمللی با محدودیتهای کمتری فعالیت کند و در راستای منافع خود گام بردارد.
وی اظهار کرد: در سالهای گذشته برای تولید و صادرات با بحرانهایی مواجه بودهایم و کنار رفتن تحریمها به یقین میتواند تغییرات ملموسی به همراه داشته باشد از جمله اینکه شرکتهای خارجی به همکاری با شرکتهای ایرانی رغبت پیدا بیت فورد میکنند و بستری به وجود میآید تا با جذب سرمایهگذاری و مشارکت اقتصادی برای بهبود کیفیت کالاهای ایرانی اقدام شود.
عباد در پایان تصریح کرد: ناگفته نماند که هر توافقی در صورتی میتواند پایدار باشد که برد برد باشد و طرفین در جریان توافق به یکدیگر امتیازاتی بدهند باید دید جریان مذاکرات چگونه پیش میرود.
وزیر دادگستری گفت: آمریکاییها همزمان با تهدید، خواستار مذاکره بودند اما پس از نفی مذاکره از طرف ایران و مشاهده موضع محکم و قاطع رهبری، طرف آمریکایی متوجه شد نباید با زبان تهدید با ما سخن بگوید لذا نامهای نوشت که لحن تهدید به وضوح در آن کم شده بود.
به گزارش تجارت نیوز، مراسم سالروز تأسیس مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضاییه و روز پاسداشت حقوق عامه با حضور وزیر دادگستری، رئیس مرکز وکلای قوه قضائیه، رئیس کمیسیون حقوقی و قضائی مجلس شورای اسلامی و رئیس مرکز حفاظت و اطلاعات قوه قضائیه برگزار شد.
امینحسین رحیمی وزیر دادگستری در این همایش با اشاره به اینکه پس از روی کار آمدن رئیسجمهور آمریکا، تهدیدات وی علیه ملت ایران آغاز شد، اظهار کرد: آمریکاییها همزمان با تهدید، خواستار مذاکره بودند اما پس از نفی مذاکره از طرف ایران و مشاهده موضع محکم و قاطع رهبری، طرف آمریکایی متوجه شد نباید با زبان تهدید با ما سخن بگوید لذا نامهای نوشت که لحن تهدید به وضوح در آن کم شده بود.
وی با اشاره به تصمیم نظام در خصوص انجام مذاکره برای رفع تحریمها و پایان دادن به فشار ناشی از تحریمهای گسترده و ناجوانمردانه آمریکا علیه ملت ایران، افزود: مقام معظم رهبری دلسوزترین فرد برای کشورمان هستند و دولت نیز تابع ایشان است، در مذاکرات، موضوع هستهای و رفع تحریمها در دستور کار قرار دارد، در این خصوص دولت نیز با تمام توان در حال تلاش برای رفع تحریمها و آثار آن است که انجام مذاکرات نیز در همین راستاست.
وزیر دادگستری افزود: آمریکاییها از نگرانی خود مبنی بر دستیابی ایران به سلاح هستهای سخن میگویند در حالی که اصولا مبتنی بر فتوای رهبر معظم انقلاب و اینکه سلاح هستهای جایی در دکترین دفاعی ما ندارد، در پی ساخت سلاح هستهای نیستیم.
رحیمی در ادامه با اشاره به اعتقاد دولت چهاردهم و وزارت دادگستری به ارتقای جایگاه وکالت و توجه ویژه به این موضوع تصریح کرد: در این خصوص و با هدف بر طرف کردن اختلافات و ارتقای جایگاه نهاد وکالت، کارگروهی تشکیل شده که در حال پیگیری موضوع است.
وی با یادآوری مساله طرح شده در سال گذشته مبنی بر پیگیری موضوع بازرسی وکلا و قضات در مراکز قضایی، افزود: هرچند مقدمات کار فراهم شده است اما سوءقصد به دو تن از قضات و شهادت ایشان باعث ایجاد تاخیر در این بیت فورد زمینه شده که امیدواریم در سال پیش رو موضوع تا حصول نتیجه پیگیری و شاهد بهبود وضعیت باشیم.
الجزیره به نقل از یک منبع ایرانی نوشت که آمریکا با مذاکرات غیرمستقیم موافقت کرده بود و آنچه اکنون میگوید تعجب آمیز است.
به گزارش تجارت نیوز، شبکه الجزیره به نقل از یک منبع ایرانی نوشت که ایران مذاکره غیرمستقیم با آمریکا را به صورت جدی، سازنده و قاطع دنبال میکند.
منبع الجزیره گفت: تیم مذاکره کننده ایرانی با اختیارات کامل و گسترده به مسقط خواهد رفت.
این منبع همچنین تاکید کرد: اصرار بر برچیدن و توقف برنامه غنی سازی اورانیوم کاملا غیرقابل قبول است. اگر واشنگتن میخواهد در مورد ماهیت صلح آمیز برنامه هستهای ما اطمینان حاصل کند، توافق در دسترس است.
الجزیره در ادامه به نقل از منبع خود نوشت: مذاکرات مسقط در بحبوحه آمادگی بی سابقه نیروهای مسلح ایران انجام میشود. ما خواهان مذاکره و توافق هستیم، اما تهدید را نمیپذیریم. اگر آمریکا بر انتخاب مسیر تهدید و جنگ پافشاری کند، ما آمادهایم.
این منبع همچنین به الجزیره گفت: آمریکا به وضوح با مذاکرات غیرمستقیم موافقت کرده است و آنچه اکنون میگوید تعجب آمیز است.
پیشتر نیز سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان در حاشیه سفر خود به کشور الجزایر در گفتگویی در خصوص مذاکرات ایران و آمریکا در عمان گفت: شکل موردنظر ما مذاکرات غیرمستقیم است. مذاکراتی که آنها بخواهند از طریق فشار و تهدید اراده خودشان را تحمیل کنند، این یک مذاکره نیست بلکه دیکته کردن است و ما به این شیوه بههیچوجه اعتقاد نداریم. شیوه غیرمستقیم بهتر میتواند یک مذاکره واقعی و منتج به نتیجه را تضمین کند و ما به این شیوه پیش خواهیم رفت.
پایگاه خبری آکسیوس هم چند وقت پیش از این گزارش داده بود که دولت دونالد ترامپ با پیشنهاد بیت فورد ایران برای برگزاری مذاکرات غیرمستقیم به وساطت عمان موافقت کرده است.
برخی از تحلیلگران، ادعاهای آمریکا درباره مذاکرات مستقیم را بخشی از جنگ ترکیبی این کشور علیه ایران میدانند.